به گزارش خبرگزاری حوزه، مرحوم آیت الله محمدعلی ناصری از اساتید اخلاق حوزه در یکی از دروس اخلاق خود به موضوع «معاد، دادگاه عدل الهی» پرداختند که متن آن بدین شرح است:

امام سجاد علیه‌السلام در دعای مکارم‌الاخلاق می‌فرماید: «وَ هَبْ لِی أَمْنَ یَوْمِ الْمَعَادِ»؛ پروردگارا امنیت روز قیامت را به من ببخش.

دنیا بازیچه‏ای بیش نیست، زمانی که انسان از مادر جدا می‌شود و به دنیا می‌آید پشت به دنیا و رو به آخرت کرده است. همه ما اینگونه هستیم با هر نفسی که می‌کشیم یک قدم به آخرت نزدیک می‌شویم. «اَلدُّنْیَا دَارُ مَمَرٍّ وَ اَلْآخِرَةُ دَارُ مَقَرٍّ»؛ مکان اصلی ما آخرت است و دنیا پل و گذرگاه ما است که باید از آن عبور کنیم؛ بنابراین سزاوار نیست که به این دنیای گذرا دل ببندیم؛ بلکه باید دل به خدا و اهل بیت علیهم السلام و قیامت بست؛ چراکه این دنیا جای ماندن نیست، بلکه جای تجارت است؛ «هَلْ أَدُلُّکُمْ عَلَی تِجَارَةٍ تُنجِیکُم»؛ (آیه ۱۰ سوره صف). خداوند ما را فرستاده تا در این دنیا تجارت کنیم و برای آخرتمان که منزل اصلی ماست، توشه و سرمایه جمع کنیم.

در قرآن در اغلب موارد، اسمِ دنیا و قیامت درکنار هم ذکر شده است. خداوند متعال در چند سوره از قرآن کریم دنیا را مذمت کرده است، زیرا دنیا لهو و لعب، زینت و تفاخر به یکدیگر است اما آخرت، دارِ بقاست.

در هفده سوره از قرآن کریم، هفده نام برای آخرت به کار برده شده است که تکراری نیستند و این از عظمت آخرت است.

معاد یعنی عودِ روح از بدن مثالی به بدن جسمانی و انسان با این بدن به صحرای قیامت و حساب و کتاب می‌رود، چون با بدن جسمانی خود در دنیا ظلم و گناه و یا عبادت و نیکی کرده است، بنابراین باید در قیامت این بدن را اکرام یا عقابش کنند که آیات قرآنی و روایات در این زمینه متواتر می‏باشد.

معاد، روز اقامه عدل الهی است و هر کس نتیجه اعمال خود را خواهد دید. به عبارت دیگر معاد، روز رسیدگی و حسابرسی به اعمال یک عمرِ انسان است و صریح قرآن است که برای تمام اعمال انسان مدرک وجود دارد که فیلم‌برداری و پرونده‏سازی کرده‌اند و از طرفی زمان و مکان زیر برای اعمال شهادت می‌دهند. علامه مجلسی در جلد هفده بحارالانوار روایاتی را در این زمینه به طور مفصل نقل کرده‌اند.

روز معاد، روز دادگاه یک عمر است، روز رسیدگی و مجازات ظالم است و پنجاه هزار سال طول می‌کشد تا انسان حساب و کتاب پس دهد.

حضرت حق، حکیم و کارهایش از روی حکمت است، نظام عالم وجود و آسایش جمیع مخلوقات و عدم تعدی و ظلم در حقوق یکدیگر، مبتنی بر معاد است. اگر انسان معتقد به معاد باشد به دیگران ظلم و تعدی نمی‌کند، حقوق برادران دینی خود را رعایت می‌کند، به محرمات و واجبات عمل می‌کند، خیانت ناموسی و چشم‌چرانی نمی‌کند و بطور کلی سایر مخلوقات عالم از دستش در امان هستند.

آنچه که می‌تواند نفس اماره انسان را تبدیل به نفس مطمئنه کند و آنچه که می‌تواند نفس سرکش انسان را کنترل کند، اعتقاد به معاد است، از این‏رو اگر انسان معتقد به معاد باشد مراقب اعمال خود خواهد بود.

روایت است که شخصی محضر پیامبر اکرم (ص) آمد و عرض کرد: یا رسول الله «یَوْمَ یُنفَخُ فِی الصُّورِ فَتَأْتُونَ أَفْوَاجًا»؛ به چه معناست؟

حضرت در جواب فرمودند: زمانی که حضرت بقیة الله ظهور می‏کنند و مسئولیتشان را انجام می‌دهند، بعد از شهادتشان، زمین بدون حجت نمی‌ماند و حضرت اباعبدالله علیه‌السلام زنده می‌شوند؛ چراکه بدن امام را امام باید غسل دهد، نماز بخواند و تدفین کند.

سپس امام علی علیه‌السلام رجعت می‌کنند و نفخ صور اتفاق می‏افتد و هیچ بنده‌ای روی زمین نمی‌ماند، تنها وجود مقدس حضرت عزرائیل باقی‌ می‏ماند، از طرف خداوند خطاب می‌شود که چه کسی باقی مانده است؟

عرض می‌شود: حضرت عزرائیل.

پس به امر الهی او نیز می‌میرد.

از طرف حضرت حق خطاب می‏شود: کسانی که مرا منکر می‌شدند الان کجا هستند؟

خودِ حضرت تعالی جواب می‌دهد: «لِلَّهِ الْوَاحِدِ الْقَهَّارِ»؛ تنها دارایی انسان اعمالش است و مابقی مالِ خداست. در نفخ صور دوم تمام مردگان زنده می‌شوند و روح به بدن برمی‌گردد و این بدن جسمانی به حساب و کتاب می‌آید.

سپس اشک‌های چشم پیامبر اکرم (ص) جاری شد و فرمودند: روز قیامت روز مشکلی است.